Land- en tuinbouw gebruikt water duurzaam maar heeft prioritaire toegang tot water nodig
Boerenbond vraagt stakeholdersoverleg droogte
De aanhoudende droogte baart landbouwers meer en meer zorgen. Boerenbond ziet structurele knelpunten die een antwoord vragen. Concreet vraagt Boerenbond drie zaken. Prioritaire toegang tot water voor landbouw als strategische sector. De minister die een stakeholdersoverleg droogte bijeenroept. En een duidelijk kader dat hergebruik van water beter faciliteert.
Sinds maart 2025 heeft het amper geregend. De eerste onttrekkingsverboden zijn in delen van Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Antwerpen afgekondigd. De eigen watervoorraden raken stillaan uitgeput. Nochtans is water een essentiële grondstof voor planten en dieren. Op dit moment hebben zaadjes en jonge plantjes zoals onder meer spinazie, wortelen en bieten water nodig om te kunnen groeien en ook later in het groeiproces is water nodig.
Landbouw moet prioritair toegang krijgen tot water
Ondanks maatregelen om duurzaam en zorgzaam om te gaan met water, betekenen uiterst droge periodes dat landbouwers in de problemen kunnen komen bij het bewateren van planten en voor de dieren:
“Onze boeren hebben prioritair water nodig om voedsel te kunnen produceren. De landbouwsector kan zijn productieproces nu eenmaal niet stilleggen. Als planten een week geen water krijgen, is de schade onomkeerbaar,” weet Lode Ceyssens voorzitter van Boerenbond.
“Alle beleidsniveaus erkennen landbouw als een strategische sector voor onze lokale voedselvoorziening. Maar om voedsel te produceren heeft de sector water nodig.”
Boerenbond vraagt daarom dat de minister een stakeholdersoverleg droogte organiseert, waar land- en tuinbouw als een strategische sector bij betrokken wordt. Land- en tuinbouw moet bovendien prioriteit krijgen als er beleidskeuzes moeten worden gemaakt over de toegang tot water. Bovendien vraagt de sector dat er een duidelijk kader komt dat hergebruik van water beter faciliteert, en daarom sectoroverschrijdend overleg voorziet.
Het periodiek stakeholdersoverleg droogte heeft als doel om de situatie en de noden op het terrein te schetsen en samen met relevante actoren te bekijken welke oplossingen er mogelijk zijn rond het gebruik van water. Verder is er ook nood aan structurele maatregelen zoals investeringen in de realisatie van bufferbekkens en dient het hergebruik van bedrijfsafvalwater, gezuiverd water van Rioolwaterzuiveringsinstallaties en permanente bemalingsinstallaties beter gefaciliteerd te worden.
Landbouwers gaan duurzaam om met water
Enkele cijfers op een rijtje:
- Het watergebruik van de land- en tuinbouw bedraagt 9,8% van het totale watergebruik*.
- Grondwater is de belangrijkste bron in de landbouw.
- Gemiddeld herinfiltreert 51,2% van het irrigatiewater gebruikt in landbouw terug naar het grondwater in Vlaanderen.
Om weerbaarder te zijn in tijden van droogte, nemen landbouwers doorheen het hele jaar maatregelen:
- Meer dan drie vierde van de landbouwers vangt regenwater op
- Op 20% van de landbouwgronden worden er bijkomende maatregelen genomen om de sponscapaciteit van de bodem te verbeteren zoals niet-kerende bodembewerkingen en het koolstofgehalte in de bodem verhogen
- De voorbije drie jaar waren er aanvragen voor steun van bijna 100 miljoen euro voor initiatieven rond bodem- en waterkwaliteit, en waterkwantiteit.
Achtergrondinformatie voor de redactie:
* volgens de VMM: https://vmm.vlaanderen.be/feiten-cijfers/water/drinkwater/indicator-waterverbruik-landbouw
Voor bijkomende vragen mag u contact opnemen met:
Tessa De Prins