Mentaal welzijn van landbouwers: ook de oorzaak aanpakken
In het Vlaams Parlement wordt vandaag een voorstel van resolutie besproken en wellicht gestemd om het mentaal welzijn van landbouwers te versterken. Boerenbond en Groene Kring reageren tevreden en vragen om ook de oorzaken aan te pakken. De landbouworganisaties wijzen op het huidige rechtsonzeker klimaat dat weegt op het mentaal welzijn van landbouwondernemers. “Het is zeer positief dat het welbevinden van de landbouwers de nodige aandacht krijgt”, zegt Lut D’Hondt, zelf melkveehoudster en ondervoorzitter bij Boerenbond. “De grote onzekerheid rond vergunningen brengt het voorbestaan van landbouwbedrijven in gevaar. Dat heeft een enorme impact op de ondernemers. We roepen op om niet alleen de problemen te benoemen, maar ook aan de oorzaken te werken.”
De resolutie vraagt om het bestaande Actieplan Welbevinden structureel op te volgen en uit te breiden en bestaat uit dertien aanbevelingen aan de Vlaamse regering om het welzijn en welbevinden van de land- en tuinbouwers te verbeteren.
Concreet wordt onder meer ingezet op laagdrempelige en toegankelijke hulpverlening en het duidelijker informeren van landbouwers over veranderende regelgeving en de gevolgen ervan. De administratieve planlast moet worden verlicht, omdat dit een belangrijke bron van frustratie vormt. Er wordt gepleit voor meer waardering en erkenning van de rol van landbouwers in de samenleving. Met deze aanbevelingen willen de indieners ervoor zorgen dat het welbevinden van landbouwers structureel aandacht krijgt in het beleid.
Dat is absoluut nodig, want uit de welbevindingsenquête van het Agentschap Landbouw en Visserij (2023) blijkt dat de helft van de landbouwers fysieke stressklachten ervaart. Eén op drie kampt met somberheid, prikkelbaarheid of een verstoorde werk-privébalans. Eén op tien worstelt met burn-out, depressie of angstaanvallen.
De oorzaken aanpakken
“Dit is een bijzonder goed initiatief, maar het is nog belangrijker dat men ook de oorzaken erkent”, reageert Lut D’Hondt. “Onze land- en tuinbouwers, jong en oud, hebben nood aan een rechtszeker vergunningenkader dat toekomstperspectief biedt. Geen stikstofdecreet dat als een zwaard van Damocles boven hun hoofd hangt, maar heldere handvaten gebaseerd op standvastige cijfers. Ze hebben ruimte nodig om te boeren, en een stabiel beleid dat innoveren en verduurzamen beloont. Als het beleid écht het verschil wil maken voor onze land- en tuinbouwers, moet men niet alleen de problemen benoemen maar de oorzaken ook aanpakken en werk maken van oplossingen. Dat betekent snellere procedures, minder papierwerk en een realistische aanpak van het stikstofdecreet, de natuurherstelwet en ontbossingswet.”
Justine Arkens, voorzitter van Groene Kring, vult aan: "Het is positief dat onze beleidsmakers structureel aandacht aan willen besteden aan mentaal welzijn. Het is belangrijk om het te blijven benoemen, zodat het taboe doorbroken wordt, maar het is ook belangrijk om er actief rekening mee te blijven houden. Voer daarom een jonge boerentoets in. Scoort het beleid positief op de instroom, het inkomen en het mentaal welzijn van jonge boeren, maar ook op het ondernemersvertrouwen op lange termijn, dan heb je goed beleid. Het is belangrijk dat jonge boeren zich mentaal gesterkt voelen om te starten en te blijven verder doen in deze sector. Laat hun bestaansrecht een evidentie zijn en geen dagelijkse strijd."
Meer informatie:
Gerrit Budts